Index seminum


Index Seminum 2004
(106 KB)

L'Index seminum è un catalogo, tipico degli orti botanici, che indica di quali specie vegetali sono stati raccolti e conservati i semi. La raccolta può riguardare le piante coltivate nell'orto (in horto cultarum) o quelle prelevate dall'ambiente in cui crescono spontaneamente (loco natali lecta).


È forse la tradizione più antica degli orti botanici, la quale permette agli esperti del settore di scambiare e studiare specie vegetali differenti o anche simili.

Ogni anno i botanici di un orto raccolgono i semi delle piante che vegetano all'interno dell'orto stesso, come anche raccolgono i semi di alcune particolari essenze reperite al di fuori di esso, indicandone, in quest'ultimo caso, la provenienza.

A volte si tratta di specie vegetali rare o di difficile fruttificazione. I semi sono opportunamente elencati nell'index seminum, pubblicato e spedito ad altri orti o giardini botanici. Lo scopo di questa attività è quella di conservare il germoplasma delle specie e di diffondere le piante attraverso lo scambio dei semi.


Il seme infatti, a differenza della talea o margotta (riproduzione asessuata), derivando dalla fusione di due individui con corredi genetici diversi (riproduzione sessuale) contribuisce all'evoluzione della specie.

Solitamente i semi vengono fatti germinare a primavera e le piantine nate vengono trapiantate nell'orto botanico. Grazie a questa attività accade che alcune piante scomparse in natura sopravvivano solo in quanto coltivate negli Orti Botanici.

Semina plantarum in horto cultarum
Acanthaceae
1 Acanthus mollis L.
Aceraceae
2 Acer campestre L.
Anacardiaceae
3 Pistacia lentiscus L.
4 Pistacia terebinthus L.
Apocynaceae
5 Vinca major L.
6 Vinca minor L.
Araliaceae
7 Hedera helix L.
Aristolochiaceae
8 Asarum europaeum L.
Betulaceae
9 Alnus cordata (Loisel) Desf.
10 Alnus glutinosa (L.) Gaetner.
Boraginaceae
11 Borago officinalis L.
12 Pulmonaria apennina Cristof. e Puppi
Buddlejaceae
13 Buddleja davidii Franchet
Buxaceae
14 Buxus sepervirens L.
Caprifoliaceae
15 Lonicera caprifolium L.
16 Lonicera etrusca Santi
17 Sambucus nigra L.
18 Viburnum lantana L.
19 Viburnum opulus L.
20 Viburnum tinus L.
Cariophyllaceae
21 Petrorhangia saxifraga (L.) Link.
subsp. saxifraga
22 Saponaria officinalis L.
Celastraceae
23 Euonymus europaeus L.
Compositae
24 Achillea millefolium L.
25 Artemisia vulgaris L.
26 Eupatorium cannabinum L. Link.
subsp. cannabinum
27 Helichrysum italicum (Roth) Don
28 Matricaria chamomilla L.
Convolvulaceae
29 Calystegia sepium (L.) R. Br.
30 Convolvulus arvensis L.
Cornaceae
31 Cornus sanguinea L.
Corylaceae
32 Carpinus orientalis Miller
33 Corylus avellana L.
34 Ostrya carpinifolia Scop.
Crassulaceae
35 Sedum acre L.
36 Sedum album L.
Cruciferae
37 Erysimum majellense Polatschek
38 Nasturtium officinale R. Br.
Cucurbitaceae
39 Ecballium elaterium (L.) A. Rich.
Cupressaceae
40 Juniperus communis L.
Cyperaceae
41 Carex pendula Hudson
42 Schoenoplectus lacustris L. Link.
subsp. tabernaemontani (C. C. Gmel.)
43 Schoenus nigricans L.
Dioscoreaceae
44 Tamus communis L.
Ericaceae
45 Arbutus unedo L.
Fagaceae
46 Quercus cerris L.
47 Quercus ilex L.
48 Quercus pubescens Wild.
Genzianaceae
49 Centaurium erythraea Rafn
Geraniaceae
50 Geranium robertianum L.
Haloragaceae
51 Myriophyllum spicatum L.
Iridaceae
52 Iris foetidissima L.
53 Iris pseudoacorus L.
Jungaceae
54 Juncus inflexus L.
Labiatae
55 Lavandula officinalis Chaix
56 Lycopus europaeus L.
57 Melissa officinalis L.
58 Mentha aquatica L.
59 Origanum majorana L.
60 Origanum vulgare L.
61 Phlomis fruticosa L.
62 Rosmarinus officinalis L.
63 Satureja graeca L. subsp. graeca (Micromeria graeca (L.) Bentham
64 Satureja montana L. subsp. montana
Labiate
65 Ajuga reptans L.
Lauraceae
66 Laurus nobilis L.
Leguminosae
67 Cercis siliquastrum L.
68 Glycyrrhiza glabra L.
69 Hedisarum coronarium L.
70 Hippocrepis emerus (L.) Lassen subsp. emerus 
(Coronilla emerus (L.) subsp. emerus)
71 Spartium junceum L.
Liliaceae
72 Gladiolus italicus Miller
73 Muscari neglectum Guss. ex Ten. (Muscari atlanticum Boiss. et Reuter)
74 Ornithogalum umbellatum L.
75 Ruscus aculeatus L.
Linaceae
76 Linum bienne L.
Malvaceae
77 Althaea officinalis L.
Myrtaceae
78 Myrtus communis L.
Oleaceae
79 Blackstonia perfoliata (L.) Hudson
80 Fraxinus angustifolia Vahl subsp. oxycarpa
81 Fraxinus ornus L.
82 Ligustrum vulgare L.
83 Phillyrea latifolia L.
Onagraceae
84 Epilobium hirsutum L.
Papaveraceae
85 Chelidonium majus L.
Pinaceae
86 Abies alba Miller
87 Pinus halepensis Miller
88 Pinus mugo Turra
Polygonaceae
89 Rumex crispus L.
Primulaceae
90 Cyclamen hederifolium Aiton
91 Hottonia palustris L.
92 Primula acaulis (L.) L. subsp. acaulis (P. vulga ris Hudson)
Ranuncolaceae
93 Clematis flammula L.
94 Adonis annua L. subsp. annua
95 Aquilegia vulgaris L.
96 Clematis vitalba L.
97 Hepatica nobilis Miller
98 Ranunculus ficaria L.
99 Ranunculus lingua L.
100 Thalictrum flavum L.
Rhamnaceae
101 Paliurus spina-christi Miller
Rosaceae
102 Crataegus monogyna Jacq.
103 Pyrus communis L. subsp. piraster (L.) Sch. et Mart. (Pyrus piraster Burgsd.)
104 Rosa canina L.
105 Rosa sempervirens L.
106 Sorbus domestica L.
Rosacee
107 Cydonia oblonga Miller
108 Malus domestica Borkh
109 Sorbus aucuparia L.
Rutaceae
110 Ruta graveolens L.
Salicaceae
111 Populus alba L.
112 Populus tremula L.
113 Salix alba L.
114 Salix apennina A. Skvortsov
115 Salix caprea L.
116 Salix cinerea L.
117 Salix eleagnos Scop.
118 Salix purpurea L.
119 Salix triandra L.
Scrophulariaceae
120 Cymbalaria muralis P. Gaertn. e al. subsp. mu ralis
121 Veronica anagallis-aquatica L.
122 Veronica beccabunga L.
Solanaceae
123 Atropa belladonna L.
Tamaricaceae
124 Tamerix africana Poiret
Typhaceae
125 Typha angustifolia L.
126 Typha latifolia L.
127 Typha laxmannii Lepechin
128 Typha minima Hoppe
Ulmaceae
129 Celtis australis L.
130 Ulmus minor Miller
Umbelliferae
131 Apium nodiflorum (L.) Lag.
Valerianacaea
132 Valeriana collina Wallroth
133 Valeriana officinalis L.
Violaceae
134 Viola odorata L.
135 Viola reichenbachiana Jord. etx Boreau

SEMINA E PLANTIS SPONTANEIS IN LOCO NATALI LECTA
Aceraceae
136 Acer lobelii Ten.
Abetina di Rosello, Rosello (CH) - 800 m
137 Acer monspessulanum L.
Riserva Sorgenti del Pescara, Popoli (PE) - 450 m
138 Acer obtusatum W. et K.
Riserva Naturale Lago di Penne, Penne (PE) - 250 m
139 Acer platanoides L.
Abetina di Rosello, Rosello (CH) - 800 m
140 Acer psedoplatanus L.
Ripa Rossa, Farindola (PE) - 1600 m
Amaryllidaceae
141 Pancratium maritimum L.
Lido Riccio, Ortona (CH) - 0 m
Anacardiaceae
142 Cotinus coggygria Scop.
Gole di S. Venanzio, Raiano (L’AQ) - 400 m
Aquifoliaceae
143 Ilex aquifolium L.
Bosco di Sant’Antonio, Pescocostanzo (AQ) - 1300 m
Berberidaceae
144 Berberis vulgaris L. subsp. vulgaris
San Pietro, Isola del Gran Sasso (TE) - 760 m
Betulaceae
145 Betula pendula Roth.
Parco Nazionale d’Abruzzo, M. Janniccio (AQ) - 1600 m
Boraginaceae
146 Cynoglossum magellense Ten.
Rifugio Garibaldi, Campo Imperatore (AQ) - 2200 m
Caprifoliaceae
147 Lonicera alpigena L.
Campo Imperatore, Castel del Monte (AQ) - 1400 m
148 Sambucus ebulus L.
Mortaio d’Angri, Farindola (PE) - 700 m
Caryophyllaceae
149 Silene colorata Poiret
Torre di Cerrano, Roseto (TE) - 15 m
Celastraceae
150 Euonymus verrucosus Scop.
Macchia Grande, L’Aquila (AQ) 1150 m
Cistaceae
151 Cistus creticus L. subsp. creticus
Pineta d’Avalos, Pescara (PE) - 20 m
Cistaceae
152 Cistus salvifolius L.
Pineta d’Avalos, Pescara (PE) - 20 m
Compositae
153 Carlina acaulis L. subsp. caulescens (Lam.) Sch. et Mart.
Campo Imperatore, Farindola (PE) - 1200 m
Convallariaceae
154 Polygonatum multiflorum (L.) All.
Vallone d’Angora, Farindola (PE) - 880 m
Convolvulaceae
155 Calystegia soldanella (L.) Rolm. e Schlt.
Lido Riccio, Ortona (CH) - 0 m
Corilaceae
156 Carpinus betulus L.
Torrente Fiumicello, Cortino (TE) - 400 m
Cornaceae
157 Cornus mas L.
Vallone d’Angora, Farindola (PE) - 880 m
Cruciferae
158 Cakile maritima Scop.
Spiaggia di Pescara (PE) - 0 m
159 Lunaria annua L. subsp. pachyriza
Vallone d’Angora, Farindola (PE) - 1000 m
Cupressaceae
160 Cupressus sempervirens L.
Strada per Carunchio, Carunchio (CH) - 450 m
161 Juniperus nana Willd.
Campo Imperatore, Castel del Monte (AQ) - 1450 m
162 Juniperus oxycedrus L. subsp. macrocarpa (Sibth et Sm) Ball
Guarenna di Casoli, Casoli (CH) - 190 m
163 Juniperus oxycedrus L. subsp. oxycedrus 
Guarenna di Casoli, Casoli (CH) - 190 m
164 Juniperus sabina L.
Coste Sabine, Farindola (PE) - 1100 m
Ephedraceae
165 Ephedra nebrodensis Tineo ex Guss subsp. nebro densis (Ephedra major Host)
Gole di San Venanzio, Raiano (AQ) - 540 m
Ericaceae
166 Arctostaphylos uva-ursi (L.) Sprengel
Coste Sabine, Farindola (PE) - 1100 m
167 Vaccinum myrtillus L.
Assergi L’Aquila (AQ) - 1100 m
Euforbiaceae
168 Mercurialis perennis L.
Coste Sabine, Farindola (PE)  - 1100 m
169 Euphorbia paralias L.
Lido Riccio, Ortona, (CH) - 0 m
Fagaceae
170 Quercus robur L. subsp. robur
Bosco di Don Venanzio, Pollutri (CH) - 30 m
171 Fagus sylvatica L.
Rigopiano, Farindola (PE) - 900 m
Gentianaceae
172 Gentiana lutea L.
Valico di Campo Imperatore, Castel del Monte (AQ) - 1500 m
Guttiferae
173 Hypericum androsaemum L.
Vitello d’Oro, Farindola (PE) - 500 m
Juncaceae
174 Juncus acutus L.
Pineta D’Avalos, Pescara (PE) - 15 m
Leguminosae
175 Colutea arborescens L.
Sorgenti del Pescara, Popoli (PE) - 250 m
176 Coronilla valentina L.
Belvedere di Turrivalignani, Scafa (CH) - 300 m
177 Laburnum anagyroides Medicus
Rigopiano, Farindola (PE) - 1100 m
178 Medicago marina L.
Lido Riccio, Ortona (CH) - 0 m
179 Ononis spinosa L. subsp. spinosa
Vitello D’Oro, Farindola (PE) - 800 m
Liliaceae
180 Lilium bulbiferum L. subsp. croceum (Chaix) Baker
Vallone d’Angora, Farindola (PE) - 1000 m
181 Ruscus hypoglossum L.
Bosco di Pietralunga, Castelli (TE) - 1000 m
Oleaceae
182 Fraxinus excelsior L.
Vallone d’Angora, Farindola (PE) - 880 m
Paeoniaceae
183 Paeonia officinalis L.
Il Santo, Assergi (L’AQ) - 1100 m
Palmae
184 Trachycarpus fortunei Wendlan
Villa Caracciolo, Penne (PE) - 400 m
Pinaceae
185 Pinus nigra Arnold. var. italica Hochst
Parco Nazionale d’Abruzzo, Villetta Barrea (AQ) - 900 m
Polygalaceae
186 Polygala vulgaris L.
Vallone d’Angora, Farindola (PE) - 880 m
Polygonaceae
187 Rumex alpinus L.
Piano di San Marco, Castel del Monte (AQ)- 1100 m
Primulaceae
188 Lysimachia vulgaris L.
Mozzagrogna (CH) - 200 m
189 Primula auricula L.
Corno Piccolo, Pietracamela (TE) - 2000 m
Rhamnaceae
190 Rhamnus alaternus L. subsp. alaternus
Gole di San Venanzio, Raiano (AQ) - 540 m
191 Rhamnus saxatilis Jacq.
Vallone d’Angora, Farindola (PE) - 880 m
Rosaceae
192 Crataegus oxyacantha L.
Mortaio d’Angri, Farindola (PE) - 800 m
193 Rosa montana Chaix
Campo Imperatore, Farindola (PE) - 1200 m
194 Rosa pendulina L.
Coste Sabine, Farindola (PE) - 1100 m
195 Rosa pimpinellifolia L.
Ripa Rossa, Farindola (PE) - 800 m
196 Sorbus aria (L.) Crantz.
Coste Sabine, Farindola (PE) - 1100 m
197 Sorbus torminalis (L.) Crantz.
Parco dell’Annunziata, Orsogna (CH) - 400 m
Santalaceae
198 Osyris alba L.
Guarenna di Casoli, Casoli (CH) - 190 m
Saxifragaceae
199 Saxifraga paniculata Mill. subsp. paniculata 
Val Maone, Pietracamela (TE) - 2000 m
200 Saxifraga rotundifolia L.
Vallone d’Angora, Farindola (PE) - 880 m
Scrophulariaceae
201 Verbascum densiflorum Bertol.
Fonte Vetica, Castel del Monte (AQ) - 1632 m
202 Verbascum niveum Ten.
Lido Riccio, Ortona (CH) - 0 m
Taxaceae
203 Taxus baccata L.
Camporotondo (AQ), Castel del Monte - 1300 m
Thymelaceae
204 Daphne oleoides Schreber
Piani di Pezza, Rocca di Mezzo (AQ) - 1600 m
Thymelaeaceae
205 Daphne laureola L.
Rigopiano, Farindola (PE) - 1030 m
206 Daphne mezereum L.
Rigopiano, Farindola (PE) - 1030 m
Tiliaceae
207 Tilia cordata Miller
Vallone d’Angora, Farindola (PE) - 880 m
Trilliaceae
208 Paris quadrifolia L.
Rigopiano, Farindola (PE) - 1030 m
Umbelliferae
209 Angelica silvestris L.
Vitello D’Oro, Farindola (PE) - 800 m
210 Conium maculatum L.
Vitello D’Oro, Farindola (PE) - 800 m
211 Eryngium maritimum L.
Lido Riccio, Ortona (CH) - 0 m

In 2004 seminum collector est: doctor Caterina Artese